CHÍNH PỦ VIỆT NAM

Chính phủ Việt Nam

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bài này nói về chính phủ CHXHCN Việt Nam hiện tại, về những chính phủ Việt Nam trong quá khứ lịch sử, xem ở phần Lịch sử phía dưới bài viết

Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Chính trị và chính phủ Việt Nam

Học thuyết[hiện] Hiến pháp· Luật· Bộ luật[hiện] Đảng Cộng sản Việt Nam[hiện] Quốc hội[hiện] Nhà nước - Chính phủ[hiện] Tòa án - Viện Kiểm sát[hiện] Mặt trận Tổ quốc[hiện] Kinh tế[ẩn] Đảng Cộng sản Ban Kinh tế Trung ương Quốc hội Ủy ban Kinh tế Ủy ban Tài chính-Ngân sách Chính phủ Bộ Tài chính Bộ Công thương Bộ Kế hoạch và Đầu tư Ngân hàng Nhà nước Tòa án Tòa Kinh tế Tòa Lao động Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả Ban Chỉ đạo điều hành giá Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh Việt Nam đồng Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Kinh tế hỗn hợp Kế hoạch 5 năm Cổ phần hóa Vùng kinh tế phát triển Văn hóa-Xã hội[ẩn] Đảng Ban Dân vận Trung ương Quốc hội Hội đồng Dân tộc Ủy ban Về các vấn đề xã hội Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Chính phủ Ủy ban Dân tộc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam Bộ Y tế Bộ Xây dựng Bộ Giao thông Vận tải Bộ Giáo dục và Đào tạo Bộ Tài nguyên và Môi trường Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch Bộ Lao động Thương binh Xã hội Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn Tòa án Tòa Hình sự Tòa Dân sự Ngoại giao[ẩn] Đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ Đối tác chiến lược, đối tác toàn diện Chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế Chủ động, tích cực hội nhập Quốc tế Xây dựng lòng tin chiến lược Đảng Cộng sản Ban Đối ngoại Trung ương Ban Cán sự Đảng Ngoài nước Quốc hội Ủy ban Đối ngoại Chính phủ Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập quốc tế Bộ Ngoại giao Bộ Công thương Tư pháp[ẩn] Tòa án Nhân dân Tối cao Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Đảng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng Ủy ban Kiểm tra Trung ương Ban Nội chính Trung ương Quốc hội Ủy ban Tư pháp Chính phủ Ban Chỉ đạo cải cách Tư pháp Trung ương Bộ Tư pháp Bầu cử[ẩn] Hội đồng bầu cử Quốc gia Đơn vị bầu cử Ủy ban bầu cử Ban bầu cử Tổ bầu cử Tổng tuyển cử: 1946, 1976 Quốc hội: 1960, 1964, 1971, 1975, 1981, 1987, 1992, 1997, 2002, 2007, 2011, 2016 Bầu cử Hội đồng Nhân dân Khoa học-Công nghệ[ẩn] Đảng Quốc hội Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Chính phủ Đài Tiếng nói Việt Nam Đài Truyền hình Việt Nam Thông tấn xã Việt Nam Bộ Khoa học và Công nghệ Bộ Thông tin và Truyền thông Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Hội đồng Chính sách khoa học và công nghệ quốc gia Quốc phòng - An ninh[ẩn] Mở rộng hợp tác quốc tế về quốc phòng Xây dựng nền quốc phòng Xây dựng tiềm lực quốc phòng Xây dựng lực lượng quốc phòng Xây dựng thế trận quốc phòng Xây dựng thế trận quốc phòng Đảng Quân ủy Trung ương Bí thư: Nguyễn Phú Trọng Phó Bí thư: Phùng Quang Thanh Đảng ủy Công an Trung ương Bí thư: Trần Đại Quang Phó Bí thư: Đặng Văn Hiếu Chủ tịch nước Hội đồng Quốc phòng và An ninh Chủ tịch:Trương Tấn Sang Phó Chủ tịch: Nguyễn Tấn Dũng Quốc hội Ủy ban Quốc phòng và An ninh Chính phủ Bộ Quốc phòng Bộ Tổng Tham mưu Tổng cục Chính trị Tổng cục Kỹ thuật Tổng Cục Tình báo Tổng cục Hậu cần Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng Bộ Công An Tổng cục I Tổng cục II Tổng cục III Tổng cục IV Tổng cục V Tổng cục VI Tổng cục VII Tổng cục VIII Tòa án Tòa án Quân sự Trung ương Viện Kiểm sát Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương Ban Chỉ đạo Tây Bắc Ban Chỉ đạo Tây Nguyên Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ Đơn vị hành chính[ẩn] Cấp Tỉnh Thành phố trực thuộc Trung ương Tỉnh Cấp Huyện Thành phố Thị xã Quận Huyện Cấp Xã Thị trấn Xã Phường Khác[ẩn] Bảo vệ chủ quyền tại Biển Đông Ngoại giao Việt Nam

Các nước khác xem thảo luận sửa

Chính phủ Việt Nam là cơ quan chấp hành của Quốc hội Việt Nam, cơ quan hành chính Nhà nước cao nhất của Việt Nam.^[1]

• Theo Hiến pháp 1946 gọi là Chính phủ.
• Theo Hiến pháp 1959 có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 1960, gọi là Hội đồng Chính phủ.
• Theo Hiến pháp 1980, có hiệu lực từ ngày 19 tháng 12 năm 1980, gọi là Hội đồng Bộ trưởng.
• Theo Hiến pháp 1992 có hiệu lực từ ngày 15 tháng 4 năm 1992 lại được đổi, gọi là Chính phủ.

Chính phủ Việt Nam được thành lập trong kỳ họp thứ nhất của Quốc hội mỗi khóa và có nhiệm kỳ là 5 năm. Chính phủ bao gồm Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ, các Bộ trưởng và thủ trưởng cơ quan ngang Bộ - đều do Quốc hội bầu ra. Số lượng thành viên của Chính phủ không cố định.
Chính phủ chịu sự giám sát của Quốc hội và Chủ tịch nước. Chính phủ phải chấp hành:

• Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội,
• Pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội,
• Lệnh, quyết định của Chủ tịch nước.

Chính phủ phải chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước.
Chức năng, nhiệm vụ, tổ chức của Chính phủ được quy định tại chương VIII Hiến pháp năm 1992, Luật Tổ chức Chính phủ (năm 2001), và Quy chế làm việc của Chính phủ (ban hành kèm theo Nghị định 23/2003/NĐ-CP).
Nghị định của Chính phủ và quyết định của Thủ tướng Chính phủ là văn bản quy phạm pháp luật dưới luật ở Việt Nam.

Mục lục

• 1 Cơ cấu tổ chức
  • 1.1 Thành phần
  • 1.2 Danh sách lãnh đạo các bộ và cơ quan ngang bộ của Chính phủ (2011-2016)
  • 1.3 Danh sách các cơ quan thuộc Chính phủ
• 2 Hình thức hoạt động
• 3 Nhiệm vụ, quyền hạn
• 4 Ban cán sự đảng Chính phủ
• 5 Lịch sử
• 6 Tham khảo
• 7 Ghi chú
• 8 Liên kết ngoài

Cơ cấu tổ chức

Cơ cấu tổ chức của Chính phủ bao gồm các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan của Chính phủ do Quốc hội quyết định thành lập, giải thể, sáp nhập theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ.

Thành phần

Thành phần của Chính phủ bao gồm Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng, các Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ.
Chính phủ hiện nay có nhiệm kỳ kéo dài từ năm 2011 đến năm 2016, được Quốc hội khóa XIII (2011-2016) phê chuẩn trong kỳ họp lần thứ nhất vào cuối tháng 7 đầu tháng 8 năm 2011. Hiện nay bao gồm 22 Bộ và cơ quan ngang Bộ. Một vài vị trí có thay đổi sau đó do công tác luân chuyển cán bộ của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tất cả các thành viên Chính phủ hiện nay đều là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, trong đó 5 người là Ủy viên Bộ Chính trị.

Danh sách lãnh đạo các bộ và cơ quan ngang bộ của Chính phủ (2011-2016)

Thứ tự	Chức vụ	Tên	Ảnh	Chức vụ trong Đảng	Ghi chú
1	Thủ tướng	Nguyễn Tấn Dũng		Ủy viên Bộ Chính trị
2	Phó Thủ tướng	Nguyễn Xuân Phúc		Ủy viên Bộ Chính trị	Chủ tịch Ủy ban Quốc gia An toàn Giao thông Trưởng Ban chỉ đạo Tây Bắc
3	Phó Thủ tướng	Vũ Văn Ninh		Ủy viên Trung ương Đảng	Trưởng ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về chống nghèo bền vững (2012-)
4	Phó Thủ tướng	Hoàng Trung Hải		Ủy viên Trung ương Đảng	Phụ trách Kinh tế ngành Trưởng ban Chỉ đạo Nhà nước về Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia (2011-) Chủ tịch Ủy ban An ninh hàng không dân dụng quốc gia (2011-)
5	Phó Thủ tướng	Vũ Đức Đam (từ 11/2013)		Ủy viên Trung ương Đảng	Phụ trách về Giáo dục, văn hóa, du lịch xã hội. Chủ tịch Uỷ ban Quốc gia phòng chống HIV/AIDS
6	Phó Thủ tướng	Phạm Bình Minh (từ 11/2013)		Ủy viên Trung ương Đảng	Phụ trách đối ngoại và ngoại giao.
7	Bộ trưởng Bộ Quốc phòng	Phùng Quang Thanh		Ủy viên Bộ Chính trị
8	Bộ trưởng Bộ Công an	Trần Đại Quang		Ủy viên Bộ Chính trị	Trưởng Ban Chỉ đạo Tây Nguyên
9	Bộ trưởng Bộ Ngoại giao	Phạm Bình Minh		Ủy viên Trung ương Đảng
10	Bộ trưởng Bộ Nội vụ	Nguyễn Thái Bình		Ủy viên Trung ương Đảng
11	Bộ trưởng Bộ Tư pháp	Hà Hùng Cường		Ủy viên Trung ương Đảng
12	Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư	Bùi Quang Vinh		Ủy viên Trung ương Đảng
13	Bộ trưởng Bộ Tài chính	Vương Đình Huệ (8/2011-5/2013)		Ủy viên Trung ương Đảng
		Đinh Tiến Dũng (5/2013-)		Ủy viên Trung ương Đảng
14	Bộ trưởng Bộ Công Thương	Vũ Huy Hoàng		Ủy viên Trung ương Đảng
15	Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn	Cao Đức Phát		Ủy viên Trung ương Đảng
16	Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải	Đinh La Thăng		Ủy viên Trung ương Đảng	Phó Chủ tịch kiêm Trưởng ban An toàn Giao thông Quốc gia
17	Bộ trưởng Bộ Xây dựng	Trịnh Đình Dũng		Ủy viên Trung ương Đảng
18	Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường	Nguyễn Minh Quang		Ủy viên Trung ương Đảng
19	Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông	Nguyễn Bắc Son		Ủy viên Trung ương Đảng
20	Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội	Phạm Thị Hải Chuyền		Ủy viên Trung ương Đảng	Phó Chủ tịch Hội người cao tuổi Phó Chủ tịch Uỷ ban Phòng chống HIV/AIDS
21	Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch	Hoàng Tuấn Anh		Ủy viên Trung ương Đảng
22	Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ	Nguyễn Quân		Ủy viên Trung ương Đảng	Bí Thư Ban Cán Sự Đảng
23	Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo	Phạm Vũ Luận		Ủy viên Trung ương Đảng
24	Bộ trưởng Bộ Y tế	Nguyễn Thị Kim Tiến		Ủy viên Trung ương Đảng	Phó chủ tịch Uỷ ban Phòng chống HIV/AIDS
25	Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc	Giàng Seo Phử		Ủy viên Trung ương Đảng
26	Tổng Thanh tra Chính phủ	Huỳnh Phong Tranh		Ủy viên Trung ương Đảng
27	Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ	Nguyễn Văn Nên (từ 11/2013)		Ủy viên Trung ương Đảng
28	Thống đốc Ngân hàng Nhà nước	Nguyễn Văn Bình		Ủy viên Trung ương Đảng

Danh sách các cơ quan thuộc Chính phủ

1. Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam
2. Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
3. Thông tấn xã Việt Nam
4. Đài Tiếng nói Việt Nam
5. Đài Truyền hình Việt Nam
6. Bảo hiểm Xã hội Việt Nam
7. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
8. Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
9. Đại học Quốc Gia Hà Nội
10. Đại học Quốc Gia Thành phố Hồ Chí Minh

Hình thức hoạt động

Hình thức hoạt động tập thể của Chính phủ là các phiên họp Chính phủ. Những vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền của Chính phủ được thảo luận tập thể và quyết định theo đa số (trong trường hợp biểu quyết có tỷ lệ là 50-50 thì kết quả theo bên có Thủ tướng Chính phủ).

Nhiệm vụ, quyền hạn

Những nhiệm vụ, quyền hạn cơ bản của Chính phủ được quy định tại Điều 112 của Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi và bổ sung năm 2001), bao gồm 6 nhóm:

• Bảo đảm việc thi hành Hiến pháp và pháp luật. Trình dự án luật, pháp lệnh và các dự án khác trước Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
• Lãnh đạo công tác của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp, kiện toàn hệ thống bộ máy hành chính Nhà nước từ trung ương tới cơ sở.
• Kiểm tra việc Hội đồng nhân dân thực hiện các văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên; tạo điều kiện cho Hội đồng nhân dân làm việc.
• Thống nhất việc quản lý và phát triển nền kinh tế quốc dân.
• Củng cố và tăng cường quốc phòng.

v.v...

Ban cán sự đảng Chính phủ

Nhiệm vụ và quyền hạn của Ban cán sự đảng Chính phủ

a- Lãnh đạo Chính phủ thực hiện đúng đắn đường lối, chủ trương, nghị quyết của Đảng.
b- Thực hiện các nghị quyết của Đảng về tổ chức, cán bộ; quyết định những vấn đề về tổ chức, cán bộ theo sự phân công, phân cấp của Bộ Chính trị.
c- Kiểm tra việc thực hiện đường lối, chủ trương, nghị quyết của Đảng trong hoạt động của Chính phủ.
d- Chịu trách nhiệm trước Bộ Chính trị, Ban Bí thư về những đề xuất và quyết định của Ban cán sự đảng.
đ- Phối hợp với Đảng ủy khối và Đảng ủy cơ quan xây dựng Đảng bộ cơ quan Văn phòng Chính phủ trong sạch, vững mạnh.

Tổ chức của Ban cán sự đảng Chính phủ

a- Ban cán sự đảng có từ 7 đến 9 ủy viên, gồm các đồng chí đảng viên là Thủ tướng, phó Thủ tướng và một số đồng chí bộ trưởng.
b- Bí thư, phó bí thư và các ủy viên Ban cán sự đảng do Bộ Chính trị chỉ định.
c- Ban cán sự đảng chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
d- Ban cán sự đảng có con dấu.
Thành viên Ban cán sự đảng Chính phủ hiện gồm: Thủ tướng, các Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an; thành viên khác (nếu có) do Ban cán sự đảng đề nghị, Bộ Chính trị quyết định. Thủ tướng Chính phủ làm Bí thư Ban cán sự đảng, 1 Phó Thủ tướng làm Phó Bí thư Ban cán sự đảng.

Những vấn đề thuộc thẩm quyền của Bộ Chính trị, Ban cán sự đảng Chính phủ để xuất hoặc trình

• Tình hình đặc biệt về kinh tế - xã hội nổi lên trong năm và các giải pháp cần tập trung chỉ đạo khắc phục theo yêu cầu của Bộ Chính trị hoặc khi thấy cần thiết.
• Về việc xét tặng thưởng Huân chương Sao vàng cho cá nhân.
• Kiến nghị xử lý trách nhiệm cá nhân cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị quản lý khi có vi phạm trong hoạt động của Chính phủ.
• Những vấn đề khác Ban cán sự đảng Chính phủ thấy cần xin ý kiến Bộ Chính trị.

Những vấn đề thuộc thẩm quyền của Ban Bí thư, Ban cán sự đảng Chính phủ đề xuất hoặc trình

• Về việc xét tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh cho cá nhân.
• Kiến nghị xử lý trách nhiệm cá nhân cán bộ thuộc diện Ban Bí thư quản lý khi có vi phạm trong hoạt động của Chính phủ. (trích Quy định (Bổ sung) số 216-QĐ/TW ngày 01 tháng 4 năm 2009)
• Bí thư Ban cán sự đảng chính phủ hiện là Nguyễn Tấn Dũng, phó bí thư: Nguyễn Xuân Phúc.

Lịch sử

• Chính phủ Việt Nam lâm thời (tháng 8, 1945)
• Chính phủ liên hiệp Việt Nam lâm thời (1946) (1/1/1946)
• Chính phủ Liên hiệp Kháng chiến Việt Nam (2/3/1946)
• Chính phủ Liên hiệp Quốc dân
• Chính phủ mở rộng (22/09/1955-27/05/1959)
• Chính phủ Việt Nam 1960-1964
• Chính phủ Việt Nam 1964-1971
• Chính phủ Việt Nam 1971-1975
• Chính phủ Việt Nam 1975-1976
• Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam (1969-1976)
• Chính phủ Việt Nam 1976-1981
• Chính phủ Việt Nam 1981-1987
• Chính phủ Việt Nam 1987-1992
• Chính phủ Việt Nam 1992-1997
• Chính phủ Việt Nam 1997-2002
• Chính phủ Việt Nam 2002-2007
• Chính phủ Việt Nam 2007-2011
• Chính phủ Việt Nam 2011-2016