Chanh ta

Chanh ta

Chanh ta
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Rosids
Bộ (ordo)	Sapindales
Họ (familia)	Rutaceae
Chi (genus)	Citrus
Loài (species)	C. aurantifolia
Danh pháp hai phần
Citrus aurantifolia (Christm.) Swingle

Chanh hay còn gọi là chanh ta (Citrus aurantifolia)[1] để phân biệt với chanh tây, là một loài thực vật thuộc chi Cam chanh với quả hình cầu, đường kính từ 2,5 cm - 5 cm (1–2 inch), khi chín có màu vàng rực rất đẹp[2] (nhưng thường được khai thác khi quả còn xanh). Quả chanh ta có kích thước nhỏ hơn, nhiều hạt hơn, hàm lượng axít cao hơn, mùi vị nồng hơn và vỏ mỏng hơn so với loại chanh không hạt (Citrus x latifolia). Chanh ta được ưa chuộng vì mùi vị đặc trưng của nó so với các loại chanh khác - cụ thể là vị chua và đắng nồng hơn - và thường được dùng làm mứt cao cấp[2].
Một số tên khác của chanh ta được dịch từ tiếng Anh là Chanh Mêhicô, Chanh lá vàng, Chanh Tây Ấn,[2] Chanh Bartender, Chanh Oman, Chanh Tahiti hay Chanh đảo (lấy tên từ Chuỗi đảo Florida).
Mục lục
  [ẩn] 

• 1Miêu tả
• 2Lịch sử
• 3Nhân giống
• 4Tên gọi
• 5Chú thích
• 6Tài liệu tham khảo
• 7Xem thêm

Miêu tả

Chanh ta là loài cây bụi, cao khoảng 5 mét (16 feet) với nhiều gai. Những giống chanh lùn thì phổ biến hơn đối với những nhà vườn; nó có thể được trồng trong nhà kínhvì không chịu được thời tiết giá rét. Thân cây hiếm khi mọc thẳng mà tỏa nhiều nhánh từ nơi gần gốc. Lá hình trứng, dài 2,5 – 9 cm (1–3,5 inch), nhìn giống lá cam (cái tên khoa học aurantifolianhằm ám chỉ lá của cây này giống lá cam - C. aurantium). Hoa chanh có đường kính 2,5 cm (1 inch), màu trắng ngả sang màu vàng, có gân màu tím nhạt. Cây đơm hoa kết trái quanh năm nhưng ra quả nhiều nhất từ tháng Năm tới tháng Chín.[3][4] Trái chín sau từ 5 tới 6 tháng khi hoa nở.[2]

Lịch sử

Chanh ta có nguồn gốc từ Đông Nam Á, sau đó lan truyền qua Trung Đông, tới Bắc Phi rồi tới Sicilia, Andalusia, rồi theo chân những người Tây Ban Nha khám phá Tân thế giới đến khu vực Tây Ấn Độ, bao gồm cả chuỗi đảo Florida. Từ vùng biển Caribê, giống chanh này lan tới các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới ở Bắc Mỹ, bao gồmMéxico, Florida và sau đó là California.
Sau khi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ được ký kết, nhiều giống chanh ta ở thị trường Hoa Kỳ đã được trồng tại Trung Mỹ và México. Chúng cũng được trồng tạiTexas và California.
Khi tiếp xúc với da, chanh có thể gây ra hiện tượng Phytophotodermatitis, khiến cho da trở nên nhạy cảm với các tia cực tím.

Nhân giống

Loại chanh này có thể được nhân giống từ hạt. Chú ý cần phải được giữ ẩm trước khi gieo vì nó sẽ không nảy mầm nếu bị khô. Đào cây lên để chặt bớt rễ sẽ giúp cây có xu hướng đâm chồi và những chồi này sẽ có thể được giâm ở những nơi khác. Việc giâm cành có thể tạo ra cây mới nhưng bộ rễ sẽ không phát triển mạnh. Người ta thường ghép chồi chanh ta [5] vào cây các loài chanh hay cam chua có sức chống chịu tốt và bộ rễ mạnh (xem thêm nhân giống cây ăn quả). Cây chanh ưa loại đất ráo, không bị úng nước.[6][7]

Tên gọi

Quả chanh ta chín
Cái tên "Chanh đảo" ("Key lime") có lẽ được đặt sau khi giống chanh không hạt chiếm lĩnh thị trường Hoa Kỳ sau cơn bão Miami năm 1926 đã xóa sổ phần lớn các vườn chanh C. aurantifolia; điều này khiến C. aurantifolia chỉ còn được trồng ở Chuỗi đảo Florida.[4]
Trong tiếng Mã Lai, tên của loại chanh này là "limau nipis", nghĩa là "chanh mỏng".

8 công dụng thần kỳ của nước chanh

Làm trắng da, tiêu mỡ, tiêu đờm, chống lão hóa... chỉ là môt vài trong vô số công dụng của nước chanh, loại trái cây cực rẻ và dễ kiếm.

Ảnh minh hoạ: Internet

Thanh lọc giải nhiệt cơ thể

Ngoài tác dụng kích thích tiêu hóa mà nhiều người đã biết, nước chanh còn là thức uống thanh lọc, giải nhiệt cơ thể cần thiết trong mùa hè được nhiều người lựa chọn.

Chống lão hóa

Nước chanh có các thành phần dinh dưỡng như vitamin B2, vitamin C… và giàu các axit hữu cơ, axit citric. Chanh cũng là thực phẩm có tính kiềm cao, có thành phần chống oxy hóa mạnh mẽ, do đó giúp quả thúc đẩy quá trình chuyển hóa, chống lão hóa.

Tăng sức đề kháng

Phụ nữ đến chu kì kinh nguyệt sức đề kháng bị giảm sút, do đó bạn có thể uống nước chanh tăng sức đề kháng. Trong nước chanh có chứa nhiều vitamin C với tác dụng kháng khuẩn, giúp hình thành collagen. Đặc biệt, việc uống nước chanh khi bị cảm cúm còn làm giảm các triệu chứng sổ mũi.

Ngăn ngừa bệnh tim mạch

Bệnh nhân cao huyết áp, cholesterol cao có thể uống thêm một ly nước chanh sau bữa cơm. Do trong thành phần trong nước chanh giúp giảm bớt canxi, giúp đông máu cho nên có thể phong ngừa và điều trị cao huyết áp và nhồi máu cơ tim thứ phát.

Tiêu đờm

Cắt chanh thành từng lát mỏng cho vào nước ấm cộng thêm một it muối hạt giúp tiêu đờm, giảm ngứa rát cổ.

Trắng da

Mùa hè luôn là nỗi ám ảnh đối với làn da của chị em phụ nữ. Một cốc nước chanh mỗi ngày cũng giúp cho cơ thể bạn có đủ lượng vitamin C cần thiết. Chất này là thành phần rất thiết yếu cho làn da, giúp da luôn tươi trẻ, mịn màng và sáng bóng.

Kháng khuẩn, chống viêm

Chanh rất giàu vitamin C, cung cấp cho cơ thể một lượng kháng sinh tự nhiên với tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và tăng cường hệ thống miễn dịch .

Tiêu mỡ

Nếu béo phì hay thừa cân, bạn không nhất thiết áp dụng chế độ ăn quá khắt khe, dễ dẫn tới tình trạng bị thiếu chất, hạ huyết áp. Thay vào đó, bạn nên duy trì thói quen uống một cốc nước chanh mỗi ngày kết hợp cùng chế độ ăn uống khoa học và tập luyện đều đặn.