1. Giới thiệu về mô hình MVC trong PHP (Model, Controller, View)
Mô hình MVC (model, controller, view) là mô hình chuẩn cho ứng dụng web được sử dụng nhiều nhất ngày nay. Mô hình MVC
được sử dụng lần đầu tiên trong Smalltalk, sau đó được sử dụng phổ biến
trong ngôn ngữ lập trình Java. Hiện nay, đã có hơn hàng chục PHP
framework dựa trên mô hình này.
Bạn biết đấy, mô hình MVC hiện nay rất phổ biến trong các framework PHP, nhưng thực sự rất khó để tìm một bài viết với hướng dẫn chi tiết kèm theo những ví dụ đơn giản để chúng ta có thể hiểu được về nó. Đó là mục đích của hướng dẫn này
Mô hình MVC là viết tắt của 3 chữ Model, View, Controller. Mô hình này tách một ứng dụng web ra làm 3 thành phần đảm nhiệm chức năng tách biệt, thuận tiện cho việc xử lý và bảo trì
Model : Chịu trách nhiệm quản lý dữ liệu, nó lưu trữ và truy xuất các thực thể từ cơ sở dữ liệu như mysql, sql server, postresSQL,… đồng thời chưa các logic được thực thi bởi ứng dụng
View : Chịu trách nhiệm hiển thị dữ liệu đã được truy xuất từ model theo một format nào đó theo ý đồ của lập trình viên. Cách sử dụng của View tương tự như các module templates thường thấy trong các ứng dụng web phổ biến như WordPress, Joomla,…
Controller : trung gian, làm nhiệm vụ xử lý cho model và view tương tác với nhau. Controller nhận request từ client, sau đó gọi các model để thực hiện các hoạt động được yêu cầu và gửi ra ngoài View. View sẽ chịu trách nhiệm format lại data từ controller gửi ra và trình bày dữ liệu theo 1 định dạng đầu ra (html).
Hình minh họa dưới đây sẽ cho bạn thấy rõ cách mô hình MVC hoạt động
Trong tập tin index.php ta thêm gõ đoạn code sau:
Trong tập tin Controller.php của chúng ta sẽ tạo ra 1 function là
invoke và một hàm khởi tạo contructor. Hàm contructor chịu trách nhiệm
gọi và khởi tạo lớp Model. Trong hàm invoke sẽ quyết định data nào được
phép trả ra từ model. Sau đó nó gọi model để lấy dữ liệu cần thiết, sau
đó gửi dữ liệu ra view. Đoạn code cực kỳ đơn giản bên dưới sẽ cho bạn
thấy điều đó. Lưu ý rằng, Controller không biết gì về cấu trúc database
như thế nào cũng như là data gửi ra ngoài view sẽ có hình thù như thế
nào bạn nhé. Nó chỉ có nhiệm vụ gọi model bởi request từ client và gửi
dữ liệu ra ngoài view thôi nhé
Mô hình dưới đây minh họa dễ hiểu hơn cho bạn
– Thêm, xóa sửa dữ liệu,…
– Là nơi thực thi logic nghiệp vụ của ứng dụng. Đối với những bạn mới tìm hiểu về MVC, chúng ta thường nhầm lẫn và thực thì logic của nghiệp vụ ở bên trong Controller hoăc View
Ví dụ dưới đây cho chúng ta thấy lớp model được đại diện bởi 2 class là : “Model” và “Book”.
Lưu ý là bạn đừng nên nhập nhằng, khó hiểu giữa view và template. Khi nhận được dữ liệu với định dạng nhất định từ hệ thống, tiếp tục view sẽ làm thao tác chuyển đổi dữ liệu thành một cấu trúc html cho người dùng thấy được. Thông thường 1 controller sẽ chỉ định gửi dữ liệu đến 1 view cụ thể. Chẳng hạn với công việc hiển thị tài khoản người dùng, thì Controller “display account” sẽ gọi đến lớp view “display account”. Tại đây, lớp view sẽ sử dụng 1 template có sẵn trong hệ thống để render ra các trang html. Mẫu template có sẵn này xử dụng lại những phần cố định của website như header, footer, menu,..
Đoạn code dưới đây cho ta 2 view dùng để hiển thị 1 quyển sách và nhiều quyền sách
viewbook.php
booklist.php
Bạn biết đấy, mô hình MVC hiện nay rất phổ biến trong các framework PHP, nhưng thực sự rất khó để tìm một bài viết với hướng dẫn chi tiết kèm theo những ví dụ đơn giản để chúng ta có thể hiểu được về nó. Đó là mục đích của hướng dẫn này
Mô hình MVC là viết tắt của 3 chữ Model, View, Controller. Mô hình này tách một ứng dụng web ra làm 3 thành phần đảm nhiệm chức năng tách biệt, thuận tiện cho việc xử lý và bảo trì
Model : Chịu trách nhiệm quản lý dữ liệu, nó lưu trữ và truy xuất các thực thể từ cơ sở dữ liệu như mysql, sql server, postresSQL,… đồng thời chưa các logic được thực thi bởi ứng dụng
View : Chịu trách nhiệm hiển thị dữ liệu đã được truy xuất từ model theo một format nào đó theo ý đồ của lập trình viên. Cách sử dụng của View tương tự như các module templates thường thấy trong các ứng dụng web phổ biến như WordPress, Joomla,…
Controller : trung gian, làm nhiệm vụ xử lý cho model và view tương tác với nhau. Controller nhận request từ client, sau đó gọi các model để thực hiện các hoạt động được yêu cầu và gửi ra ngoài View. View sẽ chịu trách nhiệm format lại data từ controller gửi ra và trình bày dữ liệu theo 1 định dạng đầu ra (html).
Hình minh họa dưới đây sẽ cho bạn thấy rõ cách mô hình MVC hoạt động
2. Từng bước thực hành ví dụ về mô hình MVC
Đầu tiên, trong thư mục gốc của website ở local (với wamp thì là www, với xampp thì là htdocs), bạn tạo một folder đặt tên là mvc với cấu trúc thư mục như sau :a. Controller
Đầu tiên chúng ta sẽ làm việc với controller, đây là nơi đầu tiền nhận các yêu cầu (requests), phân tích yêu cầu, khởi tạo và gọi model, sau đó nhận các hồi đáp (response) từ model và gửi ra các lớp giao diện (view). Trong thực tế Controller được gọi từ điểm đầu vào của ứng dụng là tập tin index.php. Tập tin này sẽ giao toàn bộ các yêu cầu gửi từ client cho controller xử lý.Trong tập tin index.php ta thêm gõ đoạn code sau:
b. Model
Model đại diện cho dữ liệu và logic của ứng dụng, thường hay gọi là business logic. Model có trách nhiệm :– Thêm, xóa sửa dữ liệu,…
– Là nơi thực thi logic nghiệp vụ của ứng dụng. Đối với những bạn mới tìm hiểu về MVC, chúng ta thường nhầm lẫn và thực thì logic của nghiệp vụ ở bên trong Controller hoăc View
Ví dụ dưới đây cho chúng ta thấy lớp model được đại diện bởi 2 class là : “Model” và “Book”.
Class Book trong file Book.php
c. View
View chịu trách nhiệm định đạng lại dữ liệu được truyền ra từ model. Dữ liệu được truyền ra có thể có nhiều định dạng khác nhau tùy vào cách người lập trình xử lý như là xml, json, array,..Lưu ý là bạn đừng nên nhập nhằng, khó hiểu giữa view và template. Khi nhận được dữ liệu với định dạng nhất định từ hệ thống, tiếp tục view sẽ làm thao tác chuyển đổi dữ liệu thành một cấu trúc html cho người dùng thấy được. Thông thường 1 controller sẽ chỉ định gửi dữ liệu đến 1 view cụ thể. Chẳng hạn với công việc hiển thị tài khoản người dùng, thì Controller “display account” sẽ gọi đến lớp view “display account”. Tại đây, lớp view sẽ sử dụng 1 template có sẵn trong hệ thống để render ra các trang html. Mẫu template có sẵn này xử dụng lại những phần cố định của website như header, footer, menu,..
Đoạn code dưới đây cho ta 2 view dùng để hiển thị 1 quyển sách và nhiều quyền sách
viewbook.php
}
?>
</table>
</body>
</html>
Các ví dụ trên của mình chính là cái nền cơ bản, cách hoạt động giống
với các MVC Framework phổ biến hiện nay như CI, Zend,…Hy vọng qua bài
viết này, các bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về mô hình MVC và học các
framework nhanh hơn. Kết thúc bài viết mình sẽ liệt kê một số ưu điểm
của MVC :- Model và View tách biệt, nên ứng dụng linh hoạt hơn, dễ bảo trì hơn các website truyền thống, một nùi code trong 1 file
- Model và View có thể coi là tách biệt, độc lập. Có thể 1 máy chủ A chỉ làm nhiệm vụ xử lý Model, back-end, một máy chủ B chỉ làm nhiệm vụ xử lý giao diện, front-end,.
Nguồn tham khảo : http://php-html.net/tutorials/model-view-controller-in-php/
- Tags: mvc
« Tham chiếu trong PHP, bạn đã hiểu rõ về nó ? <= Bài trước
Bài kế tiếp => « Mẹo hay tối ưu code PHP
Cám ơn bạn đã bỏ công dịch, nhưng cũng nên trích nguồn bài viết gốc ra nhé bạn